تست 16 عاملی شخصیت + آزمون کتل

تست 16 عاملی شخصیت کتل (Catell’s Sixteen Factors Personality Inventory) که به اختصار PF16 نامیده می‌شود توسط ریموند کتل، روانشناس انگلیسی و از یکی از نظریه‌پردازان ویژگی‌های شخصیت در دنیا شناخته می‌شود طراحی شده است که به آزمون کتل شناخته می‌شود.

ریموند کتل تعداد ویژگی‌های اصلی شخصیت را از بیش از ۴۰۰۰ مورد که در لیست اولیه گوردون آلپورت وجود داشت، به ۱۷۱ مورد، تقلیل داد. او این کار را عمدتاً از طریق حذف ویژگی‌های غیر متداول، و ترکیب خصوصیات مشترک، انجام داد.

ویکی پدیا فارسی – ریموند کتل

در ادامه این مقاله در وب سایت کلینیک آرون آزمون کتل را بررسی خواهیم کرد و در انتها این در این آزمون شرکت کنید.

تست شخصیت کتل چیست؟

این تست در آخرین نسخه معتبر خود دارای ۱۸۷ سوال می‌باشد. زمان نرمال برآورد شده برای پاسخ‌دهی به سوالات حداکثر ۴۰ دقیقه پیش بینی شده است که هر سوال آن دارای سه گزینه می‌باشد. امروزه این آزمون در کلیه نقاط جهان استفاده می‌شود و به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شده است که همین امر نشان دهنده اهمیت این تست بین متخصصان در دنیا است.

بهترین تعریف برای تست شخصیت کتل دارای 16 فاکتور یا عامل برای شناخت شخصیت این می‌باشد که آزمون کتل شخصیت را به 16 بعد اساسی هر فرد برای شناخت صفات عمقی تقسیم نموده است و با استفاده از پرسشنامه شخصیتی ۱۶ عاملی کتل (PF16)  در پنج فرم A,B,C,D,E یک ارزیابی کامل از شخصیت هر فرد در نتایج آن به دست می‌آید.

کتل، نمونه بزرگی از افراد را در نسخه اولیه این تست برای ۱۷۱ ویژگی مختلف مورد ارزیابی قرار داد. وی آنگاه با استفاده از یک روش آماری به نام «تحلیل عوامل»، ویژگی‌های نزدیک به هم را معین کرد و سرانجام لیست خود را به تنها ۱۶ ویژگی شخصیت کاهش داد. به گفتهٔ کتل، این ۱۶ ویژگی، منبع و منشأ شخصیت تمام انسان‌ها می‌باشند. او همچنین یکی از پرکاربردترین آزمون‌های ارزیابی شخصیت به نام پرسشنامه ۱۶ عامل شخصیت (۱۶PF) را طراحی کرد.

ویکی پدیا فارسی – ریموند کتل

۱۶ عامل شخصیتی در نظریه کتل چیست؟

در نظریه های قدیمی سعی داشتند که تک تک صفات مربوط به شخصیت انسان را توصیف نمایند. گوردون آلپورت با روش بسیار کامل ولی دشواری بیش از 4000 کلمه در زبان انگلیسی را شناسایی کرد که می تواند برای توصیف ویژگی های شخصیتی استفاده شود. کتل این تست 16 عاملی خود را با استفاده از فهرست صفات شخصیت که توسط آلپورت و اودبر (1936) از ادبیات روانشناسی و روان‌پزشکی تدوین‌شده بود و شامل 4505 صفت بود تدوین کرد که در مرحله اول این صفات را به 171 رگه محدود کرد و نهایتاً پس از محاسبه همبستگی متقابل این رگه‌ها و با استفاده از روش تحلیل عاملی آن‌ها را به 36 بعد تقلیل داد. وی نهایتا پس از تحلیل عاملی مجدد 16 عامل متمایز را تبیین کرد و به‌عنوان پرسشنامه 16 عاملی کتل مطرح ساخت.

در تست شخصیت کتل علاوه بر 16 بعد اصلی (عوامل مرتبه اول) 8 بعد نیز به عنوان عوامل مرتبه دوم سنجش می‌شوند که علاوه بر 16 بعد شخصیت از 8 بعد دیگر افراد شرکت کننده در آزمون کتل را نیز بررسی نمود.

به گفته کتل ویژگیهای شخصیتی به صورت پیوستار در ما وجود دارد. به عبارت دیگر، هر فرد همه این 16 صفت را تا حدی دارد، اما ممکن است در بعضی از صفات زیاد و در برخی کم باشد. لیست ویژگی‌های زیر برخی از اصطلاحات برای 16 بعد شخصیتی توصیف شده توسط کتل را نشان می‌دهد:

بسته به اینکه چه نیازی داشته باشیم، نمرات را می توان با استفاده از روش های مختلف تفسیر کرد. برخی از گزارشهای تفسیری رویکرد بالینی را با نگاه به شخصیت مورد بررسی قرار می دهند، در حالی که برخی دیگر بیشتر روی موضوعاتی مانند انتخاب شغل، توسعه کار تیمی و پتانسیل رهبری متمرکز هستند.

عامل‌های 16 گانه آزمون کتل در مرتبه اول

• عامل(A): Warmth “مردم آمیزی – مردم گریزی” یا “ادواری خویی – گسستگی خویی”
• عامل(B): Intelligence “با هوش – کم هوش” یا “هوش عمومی – نارسایی عقلی”
• عامل(C): Emotional Stability پایداری هیجانی یا نیرومندی “من” – نوروز گرایی عمومی یا ناپایداری هیجانی
• عامل(E): Dominance سلطه، استیلا – اطاعت، تسلیم
• عامل(F): Impulsivity سرزندگی – دل مردگی
• عامل(G): Conformity خلق استوار – خلق نارس و وابسته
• عامل (H): Boldness ادواری خویی متهورانه – گسیخته خویی اساسی، در خودمانی (جسورـ ترسو)
• عامل(I): Sensivity حساسیت هیجانی ـ زمختی رشد یافتگی (حساس ـ کله شق)
• عامل(L): Suspiciousness گسیخته گویی پارانویاگونه – در دسترس بودن اعتمادآمیز (شکاک – زودباور)
• عامل (M): imagination خیال پردازی ـ اهل عمل
• عامل(N): Shrewdness ظرافت کاری – سادگی بی ظرافت
• عامل(O): Insecurity بی اعتمادی اضطرابآمیز (دلهره) – اعتماد توام با آرامش
• عامل(Q₁): Radicalism محافظه کاری
• عامل(Q₂): Self – Sufficiency خودکفایی – ناتوانی در اخذ سیستم (مسلط بر خود – متکی به دیگران)
• عامل(Q₃): Self – Discipline مهار کردن اراده و پایداری خلق وخو
• عامل(Q₄): Tension تنش عصبی (مضطرب – آرام)

عوامل مرتبه دوم تست کتل

در عوامل دسته دوم با طیف روبرو نیستیم و با کمک آن تک عامل را می‌سنجید.

• برون‌گرایی: Extroversion (EX) اینکه میزان تعاملات اجتماعی شما چقدر است و انرژی خود را از بیرون دریافت می‌کنید یا از درون، در این عامل سنجیده می‌شود.
• اضطراب: Anxiety (AX) درجه اضطراب شما در این عامل سنجیده خواهد شد. البته این معیار به تنهایی نمی­تواند معیار مناسبی برای سنجش اضطراب شما باشد.
• انعطاف‌پذیری: Tough Mindedness (TM) از ویژگی‌های مهم در سلامت روان هر فرد، میزان انعطاف پذیری‌اش در مراحل مختلف است.
• استقلال: Independence (IN) در این عامل استقلال روانی مدنظر است. اینکه شما در تصمیمات خود به دیگران وابسته هستید.
• کنترل غرایز: Self Control (SC) میزانی که شما بتوانید خودتان را کنترل کنید در این معیار سنجیده می‌شود.
• سازگاری: درکنار انعطاف پذیری، میزان سازگاری شما با موقعیت‌های جدید در این مقیاس سنجیده می‌شود.
• قدرت‌رهبری: شما اگر بتوانید دیگران را رهبری کنید، در مناصب شغلی خاصی باید وارد شوید. در این معیار این ویژگی سنجیده می‌شود.
• خلاقیت: قدرت و توانایی خلاق بودن در این مقیاس سنجیده می‌شود. مسلماً اگر شما این تست را برای دریافت یک سمت شغلی داده­اید، برای مدیر مجموعه این ملاک اهمیت بالایی خواهد داشت.

ویژکی مهم این تست چسیت؟

علاوه بر موارد اعلام شده در تست کتل یک ویژگی خاص نیز دارد که علاوه بر سنجش شخصیت افراد با کمک آن می‌توانند میزان هوش فرد شرکت کننده را نیز با آن سنجید.

تفسیر تست هوش کتل

افرادی که این تست را بررسی می‌کنند بر اساس نوع سوالاتی که هر فرد به آن پاسخ داده و تعداد پاسخ‌های صحیح، یک عدد به هوش فرد نسبت می‌دهند. هر مقیاس کتل میانگین هوش در تست کتل از صفر که کمترین میزان آن است تا بالاترین آن که ۱۶۰ تعیین می‌شود که بر اساس جدول زیر می‌توان این عدد را با درجه‌بندی هوش فرد بر اساس میانگین جامعه تشخیص داد.

نمره تست هوش کتل	تفسیر درجه هوش
کمتر از ۲۵	حمایت‌پذیر
۲۶ – ۴۹	تربیت‌پذیر
۵۰ – ۶۹	آموزش‌پذیر
۷۰ – ۸۹	هوش مرزی
۹۰ – ۱۰۹	هوش متوسط
۱۱۰ – ۱۱۹	هوش متوسط قوی
۱۲۰ – ۱۲۹	باهوش
۱۳۰- ۱۴۴	تیزهوش
۱۴۵ – ۱۵۹	نابغه
۱۶۰ و بالاتر	نابغه سرآمد

کاربرد تست هوش کتل چیست؟

اگرچه فقط میزان کلی بهره هوشی یا IQ را گزارش می‌کند و برای سنجش برخی از انواع آن مانند هوش حرکتی جنبشی کودکان مناسب نیست، اما می‌توان از نتایج تست هوش کتل برای کاربردهای دیگری نیز استفاده کرد:

• کمک به شناسایی اختلالات یادگیری
• کمک به راهنمایی و مشاوره تعیین مسیر شغلی و حرفه‌ای
• شناسایی دانش‌آموزان و کودکان تیزهوش
• پیش‌بینی احتمال موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان
• ارزیابی مناسب هوش فضایی در کودکان

مقیاس های آزمون هوش کتل

آزمون هوش کتل در ۳ مقیاس تهیه شده است:

• تست هوش کتل مقیاس I: برای کودکان ۴ تا ۸ ساله و بزرگسالانی که مبتلا به مشکلات شناختی، اختلال یادگیری، معلولیت ذهنی یا روانی خاص هستند. این مقیاس دارای ۸ زیر آزمون (خرده‌آزمون) است.
• تست هوش کتل مقیاس II: برای کودکان بین ۸ تا ۱۳ سال، بزرگسالانی با تحصیلات کمتر از دیپلم، افراد دارای هوش متوسط و افراد بالای ۵۰ سال کاربرد دارد و دارای ۴ خرده‌آزمون است.
• تست هوش کتل مقیاس III: برای بزرگسالان با تحصیلات بالاتر از دیپلم و هوش بالا طراحی شده است و ۴ خرده‌آزمون دارد.

دستور اجرایی تست شخصیتی ۱۶ عاملی کتل

دستور اجرایی تست شخصیتی ۱۶ عاملی کتل حاوی سئوالاتی است که رغبتها و احساس شما را نسبت به چیزها نشان می‌دهند. در بسیاری از سئوالات، پاسخ‌های «درست» و «غلط» وجود ندارد چون هر کس حق دارد نظر شخصی خود را داشته باشد. شما فقط باید مشخص کنید که چه چیز از نظر شما درست است.

دقت داشته باشید نام و مشخصات مربوط به خود را در بالای صفحه پاسخنامه که در تست کتل آنلاین موجود است حتما ثبت کنید.

در این آزمون فقط سئوال‌ها نوشته شده‌اند و شما باید پس از مطالعه هر سئوال، پاسخ آن را با انتخاب گزینه مربوطه مشخص نمائید.

راهنمایی برای شرکت در آزمون 16 گانه تست کتل

قبل از شروع آزمون به چهار سئوال زیر که به عنوان مثال ارائه شده و در پاسخنامه با عنوان «مثالها» مشخص شده‌اند، پاسخ دهید.

4 سوال و مثال‌ برای آشنایی بیشتر شما:

1- تماشای مسابقات ورزشی را دوست دارم.
گزینه الف– بله (غالباً) | گزینه ب– گاهی | گزینه ج– نه (هرگز)

2- دیگران مرا بی حوصله می دانند.
گزینه الف– درست | گزینه ب– نامطمئن | گزینه ج– غلط

3- من دوستانی را ترجیح می دهم که:
گزینه الف– آرام هستند | گزینه ب– بین این دو | گزینه ج– معاشرتی و سرزنده هستند

4- نسبت «زن» به «بچه» مثل نسبت «مرغ» است به :
الف- جوجه ب- گربه ج- پسربچه

در مثال آخر، فقط یک پاسخ صحیح وجود دارد. از این نوع جملات، که فقط یک پاسخ صحیح دارند، نیز در پرسشنامه وجود دارند اما تعداد آنها خیلی کم است.

نکات مهم در زمان شرکت در تست کتل آنلاین

وقتی آزمایشگر به شما بگوید،با سئوال شماره یک کار خود را آغاز کنید و به پرسشها پاسخ دهید، این چهار نکته را در نظر داشته باشید:

1. فقط پاسخی را مشخص کنید که به نظر شما درست است. بهتر است آنچه را که واقعاً فکر می کنید بگویید.
2. وقت خود را با فکر کردن درباره هر سئوال، تلف نکنید. اولین و طبیعی ترین پاسخی را که به ذهنتان می‌آید انتخاب کنید و علامت بزنید. مسلم است که سئوالات، کوتاه‌تر از آن هستند که بتوانند همه اطلاعاتی را که مایلید داشته باشید در اختیارتان بگذارند، اما شما باید بهترین پاسخی را بدهید که تحت شرایط موجود، امکان پذیر است.
3. به همه سئوالات، به ترتیب پاسخ دهید. هیچ سئوالی را بدون پاسخ نگذارید.
4. شما باید در اغلب موارد، پاسخهای «الف» یا «ج» را انتخاب کنید، و فقط موقعی می‌توانید از پاسخ «ب» استفاده کنید که احساس می‌کنید مجبور هستید‌، چون هیچیک از پاسخهای «الف» و «ج» به نظر شما درست نمی‌رسند.

شروع آزمون کتل

اگر دستور اجرایی تست شخصیتی ۱۶ عاملی کتل را بدرستی و دقیق مطالعه کرده‌اید می‌توانید با روی دکمه شروع آزمون کلیک کنید.